احکام ، آداب و مستحبات تشییع جنازه مومن

تشییع جنازه

عن رسول الله (ص) فی حدیث قال:

«من شَیَّعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة‌ و یمحی عنه مائة الف الف سیّئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یُشیِّعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‍کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره»

«رسول خدا (ص) فرموده‌اند: کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد. تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می‌شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد. و اگر بر میّت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند. که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میّت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند.»

 آداب تشییع جنازه بسیار است که از آن جمله است:

کسى که جنازه را حمل مى‌کند، هنگام حمل جنازه بگوید «بسم اللّه و باللّه و صلى اللّه على محمد و آل محمد، اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات».

تشییع‌کننده در حال خشوع و تفکر باشد و چنین تصور کند که خود او را برداشته و مى‌برند و او بازگشت به دنیا را خواهش کرده و اجابت شده است.

در حال تشییع پیاده باشد و سوار شدن در آن حال مکروه است، مگر آنکه معذور باشد.

بهتر است پشت سر جنازه حرکت کند اگر چه می تواند در یکى از دو طرف آن راه برود

خندیدن ، لهو و لعب و تند راه رفتن بطورى که‌ منافى مدارات با میت باشد خصوصا دویدن، در تشییع جنازه مکروه است، و سزاوار است که تشییع‌کنندگان در راه رفتن میانه‌روى نمایند. و به جز چراغ، آتش بردن پشت سر جنازه بلکه برداشتن هرگونه روشنائى در حال تشییع در شب، مکروه است .

 

احکام و آداب و مستحبات حنوط

احکام حنوط‌

واجب است پس از غسل، هفت موضع از میت حنوط شود.

دستور حنوط: بر پیشانى، کف دستان، سر زانوها، و سر دو انگشت بزرگ پاهاى او کافور مالیده مى‌شود.

مستحب است بر سر بینى میت نیز کافور مالیده شود.

کافور باید ساییده شود و تازه باشد. اگر عطر کافور در اثر کهنه بودن، از بین رفته باشد، کافى نیست.

در حنوط میت، مراعات ترتیب بین اعضاى سجود لازم نیست، اگر چه مستحب آن است که اول کافور را به پیشانى میت بمالند.

بهتر است که میت، قبل از کفن کردن، حنوط شود، اگرچه حنوط در بین کفن کردن و پس از آن نیز مانعى ندارد.

مستحب است مقدارى تربت حضرت سیّد الشهداء علیه السلام، باکافور مخلوط شود که در این صورت رعایت دو امر ضرورى است:

الف) یکى این که از آن کافور که با تربت سیدالشهدا علیه السلام مخلوط شده است به جاهایى که بى‌احترامى مى‌شود، مالیده نشود مثل نوک انگشتان بزرگ پا و فقط باید کافور خالص به آنجا بمالند.

ب) دیگر این که نباید تربت به قدرى زیاد باشد که وقتى با کافور مخلوط شود، دیگر به آن کافور گفته نشود.

 

احکام و آداب و مستحبات کفن / تکفین

احکام و آداب کفن کردن میت

باید میت مسلمان، با سه پارچه به نام‌هاى لنگ، پیراهن و سر تا سرى، کفن شود.

اندازۀ لنگ باید از ناف تا زانو باشد و در این فاصله اطراف بدن به وسیلۀ آن پوشانده شود.

البته بهتر است که از سینه تا روى پا برسد.

پیراهن که اندازۀ آن باید بنابر احتیاط به قدرى باشد که لااقل تا نصف ساق پا را بپوشاند.

طول سر تا سرى باید از طول قد میت بیشتر باشد (یعنى به قدرى باشد که بستن دو سر آن ممکن باشد) و پهناى آن نیز باید به اندازه‌اى باشد که یک طرف آن روى طرف دیگر قرار گیرد.

مقدار واجب و مستحب کفن‌

مقدارى از لنگ که از ناف تا زانو را مى‌پوشاند و مقدارى از پیراهن که از شانه تا نصف ساق را مى‌پوشاند، مقدار واجب کفن است و آنچه از این مقدار بیشتر است ، مقدار مستحب کفن مى‌باشد.

احتیاط واجب آن است که هر یک از سه جزء کفن، به قدرى نازک نباشد که بدن میت از زیر آن نمایان باشد.

مستحبات و آداب کفن‌

مستحب است علاوه بر سه قطعه کفن واجب،  با پارچه‌اى که طولش سه ذراع و نیم و پهنایش یک وجب تا یک وجب و نیم باشد، رانهاى میّت را، مرد، یا زن، از بالاى باسنها به پایین بطور محکم پیچاند بنحوى که تا زانو چیزى از آنها دیده نشود، سپس سر پارچه را از زیر پاها بطرف راست آورده و در زیر لاى آخرى که پیچیده شده قرار داد،

و مستحب است، براى خصوص میّت مرد، عمامه‌اى دور سرش پیچیده شود و دو سر آن زیر گلو قرار بگیرد بطورى که سر طرف راست عمامه روى طرف چپ سینه و سر دیگر آن روى طرف راست سینه کشیده شود.

و در خصوص میّت زن، عوض عمامه، بستن مقنعه مستحب است.

و مستحب است با پارچه‌اى، سینه هایش به کمرش بسته شود.

مستحب است کفن سفید باشد

مستحب است بر هر قطعه‌اى از کفن مقدارى کافور پاشیده شود 

احکام و آداب و مستحبات غسل میت

احکام غسل میت‌

واجب است میت را سه غسل بدهند:

با آبى که با سدر مخلوط است.

با آبى که با کافور مخلوط است.

با آب خالص.

سدر و کافور باید به اندازه‌اى زیاد نباشد که آب را مضاف کند (و بگویند که آب نیست) و به اندازه‌اى نیز کم نباشد که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است (یعنى آب خالى از سدر و کافور است).

خصوصیات غسال

کسى که میت را غسل مى‌دهد، باید:

مسلمان باشد.

دوازده امامى باشد.

عاقل باشد.

بنابر احتیاط واجب بالغ باشد.

عالم به مسائل غسل میت باشد.

کسى که میت را غسل مى‌دهد، باید قصد قربت داشته باشد (یعنى غسل را براى انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد).

اگر مرد، زن را و نیز زن، مرد را غسل دهد، آن غسل باطل است.

زن و شوهر مى‌توانند یکدیگر را غسل دهند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و نیز شوهر، زن خود را غسل ندهد.

مرد مى‌تواند، دختر بچه‌اى را که حداکثر سه سال سن دارد، غسل دهد.

زن مى‌تواند، پسر بچه‌اى را که حداکثر سه سال سن دارد، غسل دهد.

اگر میت و کسى که او را غسل مى‌دهد، هر دو مرد، یا هر دو زن و یا با یکدیگر محرم باشند، جایز است غیر از عورت، جاهاى دیگر بدن میت برهنه باشد.

 

غسل بچۀ مسلمان ، واجب است.

کسى که از کودکى دیوانه بوده و در حال دیوانگى نیز بالغ شده است، چنانچه پدر و مادر و جد و جدّه او یا یکى از آنان مسلمان باشند، غسلش واجب است .

غسل بچۀ سقط شده، اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، واجب است. اگر چهار ماه ندارد، باید آن‌را در پارچه‌اى بپیچند و بدون غسل دفن کنند.

نگاه کردن به عورت میت حرام است.

اگر غسل دهنده به عورت میت نگاه کند معصیت کرده است ولى غسل میت باطل نیست.

اگر جایى از بدن میت نجس باشد، باید قبل از غسل دادن آنجا، آب کشیده شود (یعنى پاک شود).

انجام غسل میت مثل غسل جنابت است.

کسى را که در حال حیض یا جنابت مرده است، لازم نیست غسل حیض یا غسل جنابت بدهند، بلکه همان غسل میت براى او کافى است.

جایز نیست براى غسل دادن میت، مزد گرفته شود.

اخذ اجرت براى کارهاى غیر واجب غسل، حرام نیست.

شستن تخت یا هر چیز مسطحى که میّت را روى آن غسل مى‌دهند‌ بعد از هر غسلى از غسلهاى سه‌گانه، واجب نیست ولى احتیاط آنست که براى میّت بعدى شسته شود. اگر چه بنابر اقوا به تبع میّت پاک مى‌گردد. و همچنین است پارچه‌اى که روى او مى‌گذارند که با تبعیّت، پاک مى‌شود.

بنابر اصح، وضو دادن میّت واجب نیست‌ ولى مستحب مؤکّد بلکه احوط‌است، و سزاوار است که وضو مقدم بر غسل شود

برخی از آداب غسل میت :

قرار دادن او زیر سایه مانند زیر سقف یا چادر و مانند اینها

نرم کردن انگشتان و مفصل‌هاى او به آرامى،

و شستن دستهاى میّت قبل از غسل، تا نصف آرنج،

و کشیدن دست روى شکم او به آرامى در دو غسل اول، مگر آنکه میّت زنی باشد که حامله است

و خشک کردن بدن او بعد از غسل با پارچه‌اى تمیز، و غیر اینها

تذکر

اگر کسى بداند که غسل یا کفن یا نماز یا دفن میت، باطل انجام شده است، باید آن‌را دوباره انجام دهد.

اگر گمان دارد که آن‌را باطل انجام داده‌اند یا شک دارد که درست بوده یا نه، اقدام به آن لازم نیست.

براى غسل، کفن، نماز و دفن میت، باید از ولىّ او اجازه گرفت.

ولىّ زن که در غسل، کفن و دفن او دخالت مى‌کند، شوهر اوست و بعد از او مردهایى که از میت ارث مى‌برند بر زن‌هاى آنان مقدّم هستند و هر کدام که در ارث بردن مقدّم هستند، در این امر نیز مقدّم هستند

احکام و آداب و مستحبات محتضر / احتضار

احکام محتضر‌

مسلمانى که محتضر است (یعنى در حال جان دادن است)، اعمّ از این که مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک، باید به پشت خوابانده شود، به طورى که کف پاهاى او به طرف قبله باشد

احتیاط واجب آن است که تا وقتى او را از محل احتضار حرکت نداده‌اند، رو به قبله باشد و پس از حرکت دادن او، این احتیاط واجب نیست.

رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمانى واجب است.

اجازه گرفتن از ولىّ او، در اینجا لازم نیست.

مستحب است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقّه را به کسى که در حال جان دادن است، طورى تلقین کنند که آن‌را بفهمد.

مستحب است چیزهایى را که گفته شد، تا وقت مرگ تکرار کنند.

مستحب است این دعاها را طورى به محتضر تلقین کنند که بفهمد: اللهم اغْفِرْ لِىَ الْکَثیر مِنْ مَعاصیک وَ اقْبَلْ مِنّى الْیَسیر مِنْ طٰاعَتِکَ یا مَنْ یَقْبَلُ الْیَسیر وَ یَعْفُو عَنِ الْکَثیر اقْبَلْ مِنّى الْیَسیر وَاعْفُ عَنّى الْکَثیر انَّکَ انْتَ الْعَفُوُّ الْغَفُورُ اللهم ارْحَمْنىٖ فَانَّکَ رَحیم.

مستحب است کسى را که سخت جان مى‌دهد، اگر ناراحت نمى‌شود به جایى که نماز مى‌خوانده است، ببرند.

مستحب است براى راحت شدن محتضر، بر بالین او سورۀ مبارکۀ یس، و الصّافات، احزاب، آیة الکرسى، آیۀ 54 سورۀ اعراف (یعنى آیۀ إِنَّ ربَّکم اللّه الذى خلق السّماوات ...) و سه آیۀ آخر سورۀ بقره و بلکه هر چه از قرآن ممکن است خوانده شود.

مکروهات

این امور در مورد محتضر مکروه است:

تنها گذاشتن محتضر.

گذاشتن چیز سنگین روى شکم او.

بودن جُنُب و حائض نزد او.

حرف زدن زیاد نزد او.

گریه کردن نزد او.

تنها گذاشتن زن‌ها نزد او.

 

لحظات بعد از مرگ‌

بعد از مرگ این امور مستحب است:

بستن دهان میت، براى این که باز نماند.

بستن چشم‌ها و چانۀ میت.

دراز کردن دست و پاى او.

پوشاندن روى او (با پارچه‌اى و مانند آن).

روشن کردن چراغ در جایى که مرده است (اگر در شب بمیرد).

خبر دادن فوت او به مؤمنین براى شرکت در تشییع جنازۀ وى.

تعجیل در دفن او ولى اگر یقین به فوت او ندارند، باید صبر کنند تا فوت او ثابت شود و نیز اگر میت حامله باشد و بچه در شکم او زنده باشد، باید به قدرى دفن را عقب بیندازند که پهلوى چپ او را بشکافند و طفل را بیرون آورند و پهلو را بدوزند.

آداب اموات

احکام ، آداب و مستحبات محتضر

احکام ، آداب و مستحبات غسل

احکام ، آداب و مستحبات کفن

احکام ، آداب و مستحبات حنوط

احکام ، آداب و مستحبات تشییع

احکام ، آداب و مستحبات نماز میت

احکام ، آداب و مستحبات دفن

احکام ، آداب غسل مس میت

نماز وحشت / لیله الدفن

جهت مشاهده کلیپ تصویری آموزش غسل ، کفن و نماز میت کلیپ تصویری زیر را دریافت نمایید.

دریافت
مدت زمان: 6 دقیقه 10 ثانیه

منبع مطالب ذکر شده : توضیح المسائل و تحریر الوسیله حضرت امام خمینی رحمه الله  می باشد.

شادی روح امام ، شهدا و ذوی الحقوق فاتحه مع الصلوات

روستای دره‌ابراهیم و تأملی در باب عزاداری اباعبدالله‌الحسین(ع)

باسمه تعالی

 

روستای دره‌ابراهیم و تأملی در باب عزاداری اباعبدالله‌الحسین(ع)

محـــرم سال 1392

 

در زمانی که عزاداری اباعبدالله‌الحسین(ع) در خیلی جاها با انواع خرافات و آسیب‌ها همراه شده، جا دارد از متولیان عزاداری در روستای دره‌ابراهیم صمیمانه تقدیر و تشکر کنیم که توانسته‌اند تا حد مطلوبی عزاداری اباعبدالله‌الحسین(ع) را از آسیب‌ها و انحرافات دور نگه دارند. در همین راستا به دو نکته مثبت عزاداری روستا اشاره می‌کنیم:

1-اینکه عزاداری و مجالس خانم‌ها و آقایان کاملاً از همدیگر تفکیک و جدا شده است. جا دارد همین مسئله به عنوان یک الگو به همه روستاها و شهرها معرفی شود و این وظیفه متولیان ‌امر، مخصوصاً مسئولین سازمان تبلیغات اسلامی است.

2-از چند سال پیش با تذکر یک مسأله شرعی؛ مبنی بر اینکه خون گاو و گوسفند و سایر قربانی‌ها نجس است و نباید در معابر عمومی و کوچه و خیابان رها شود، متولیان محترم هیئت حضرت ابوالفضل العباس(ع) بی‌درنگ پذیرفتند و جای خاصی را برای ذبح قربانی تدارک دیدند که موجب آلودگی محیط زیست و کوچه و خیابان نمی‌شود. جداً دست مریزاد و خداوند از شما بپذیرد.

آیا نباید مسئولین و متولیان امر، این الگو را به همه روستاها و شهرها معرفی کنند! اگر تلاش نکنید قطعاً مسئولید.

نکته آخر اینکه مواظب باشیم که خرافات و آسیب‌ها خیلی آهسته و مرموز وارد می‌شوند. ای کاش از تعداد طبل و سنج‌ها هم کاسته شود و شاهد روزی باشیم که عزاداری حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام به دور از هرگونه پیرایه و شائبه برگزار شود؛ انشاءالله.

جلالوند

گروه ثابت پشتیبان مالی هیئت حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام.

باسمه تعالی

 قال الجواد ^{علیه‌السلام}:«کل الخیر فی باب الحسین ^{علیه‌السلام}؛ همه خوبی‌ها در خانه امام حسین(ع) است»

 

در راستای رونق بخشیدن هر چه بیشتر به محافل و مجالس عزای امام حسین(ع) و برای تقویت بنیه مالی هیئت حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام روستای دره‌ابراهیم، جمعی از خیّرین و تأثیرگذاران روستا گرد هم آمده و در این خصوص تصمیماتی گرفتند که خلاصه آن بشرح ذیل خدمت دوستداران اهل بیت علیهم‌السلام ارائه می‌شود. به امید آنکه سایر خیّرین و برادران دلسوز فرهنگ و دین به این جمع ملحق شوند و از قافله امام حسین علیه‌السلام و دوستان خیّر عقب نمانند؛ انشاءالله.

در جلسه مذکور که شب 1392/08/23 برگزار شد، پس از طرح مشکلات و مسائل جاری هیئت، مقرر شد برای تقویت بنیه مالی هیئت از سه طریق اقدام شود:

1- از طریق متولی اصلی هیئات مذهبی، یعنی سازمان تبلیغات اسلامی و توسط مسئولین هیئت حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام.

2-از طریق تأسیس گروه خیّرین مقیم روستا و جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیر نقدی و نذورات مردم روستا.

3-از طریق تأسیس گروه خیّرین غیر مقیم روستا تحت عنوان گروه ثابت پشتیبان مالی هیئت حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام.

بحمد‌الله گروه خیّرین غیر مقیم با 8  نفر عضو، موجودیت خود را با امضای صورت‌جلسه‌ای رسماً اعلام کرد. اعضای اولیه این گروه در بدو تشکیل عبارتند از:

1-آقای محمد زرینی

2-آقای حسین مراد نادری

3-آقای شریف حمیدوند

4-آقای داود نادری

5-آقای محمد مراد حمیدوند

6-آقای عبدالرضا نادری

7-آقای علی کرم جلالوند

8-لیست باز است، منتظر اعلام ثبت نام شما هستیم (از طریق همین وبلاگ)

هم‌چنین برای ارتباط بیشتر اعضا و تبادل اطلاعات و تصمیمات، مقرر شد آقایان ولی سهرابی و ایمان زرینی به ترتیب مدیریت اجرایی و مسئولیت روابط عمومی گروه را به عهده بگیرند.

لازم به ذکر است، در همان جلسه اعضاء فوق متعهد شدند که تا اول محرم سال آینده حداقل مبلغ 156،000،000 ریال به حساب بانکی هیئت حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام واریز نمایند که تاکنون بخشی از مبلغ فوق به حساب واریز شده است.

جا دارد ازسایر دوستان و همشهریان محترم که دل در هوای وطن دارند و دغدغه تعالی و ترقی روستا را در سر می‌پرورانند دست یاری دراز کنیم و از آنها بخواهیم که خودشان را در رونق‌بخشی مجالس امام حسین علیه‌السلام سهیم کنند. هم‌چنین از جوانان و خیّرین محترم مقیم روستا می‌خواهیم قدم پیش بگذارند و گروه خیّرین مقیم را تشکیل دهند.