امامزاده ابراهیم :: نهــ( دره ابراهیم )ــاوند

۳۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «امامزاده ابراهیم» ثبت شده است

احکام و آداب و مستحبات نماز میت

احکام نماز میت‌

نماز خواندن بر میت مسلمان واجب است.

نماز خواندن بر میتى که بچه است، اگر یکى از پدر یا مادر و جد و جدۀ او مسلمان باشند یا اینکه شش سال او تمام شده باشد ، واجب است.

نماز میت باید پس از سه عملِ غسل، حنوط و کفن کردن او خوانده شود.

اگر نماز میت، قبل از این سه عمل یا در بین آنها خوانده شود (حتى اگر از روى فراموشى یا ندانستن مسأله باشد)، کافى نیست.

کسى که مى‌خواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو، غسل یا با تیمّم باشد یا بدن و لباس او پاک باشد، حتى اگر با لباس غصبى نیز نماز بخواند اشکال ندارد.

احتیاط مستحب آن است که تمام چیزهایى را که در نمازهاى دیگر لازم است، رعایت شود ؛ مانند قبله و حرف نزدن بین نماز و روی برنگرداندن و ...

واجب است میت در مقابل نمازگزار و به پشت خوابانده شود، به طورى که سر او به طرف راست نمازگزار و پاى او به طرف چپ نمازگزار باشد.

نمازگزار باید در مقابل میت بایستد. البته اگر نماز میت به جماعت خوانده مى‌شود، چنانچه صف جماعت از دو طرف میت بگذرد، نماز کسانى که در مقابل او نیستند، اشکال ندارد.

مکان نمازگزار باید از جاى میت پست‌تر یا بلندتر نباشد. البته پستى و بلندى مختصر اشکال ندارد.

نمازگزار نباید از میت دور باشد.

دور بودن از میت براى کسى که نماز میت را به جماعت مى‌خواند، در صورتى که صف‌هاى نماز به یکدیگر متّصل باشد، اشکال ندارد.

نباید بین میت و نمازگزار، پرده، دیوار و مانند آن وجود داشته باشد.

اگر میت در تابوت و مانند آن باشد، اشکال ندارد.

در هنگام نماز، باید عورت میت پوشیده باشد.

نماز میت را باید ایستاده و با قصد قربت خواند و هنگام نیت، میت را معیّن نمود. مثلًا این‌طور نیت کند: نماز مى‌خوانم بر این میت قربةً الى اللّه.

اگر میت وصیّت کرده باشد که شخص معیّنى بر او نماز بخواند، احتیاط واجب آن است که آن شخص از ولىّ میت اجازه بگیرد و بر ولىّ نیز بنابر احتیاط واجب، واجب است که اجازه دهد.

چند بار نماز خواندن بر یک میت، مکروه است، ولى اگر میت اهل علم و تقوا باشد مکروه نیست.

اگر میت، عمداً یا از روى فراموشى یا به جهت عذرى، بدون نماز دفن شود یا پس از دفن‌ معلوم شود که نماز خوانده شده بر او بر اساس شرایطى که در نماز میت گذشت باطل بوده است، تا زمانى که جنازه از هم نپاشیده، واجب است بر قبرش نماز بخوانند.

دستور نماز میت‌

نماز میت پنج تکبیر دارد:

الف اگر نماز گزار پنج تکبیر را به این ترتیب بگوید، کافى است:

پس از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: اشْهَدُ انْ لا اله الّا اللّهُ وانَّ مُحَمّداً رَسولُ اللّهِ.

2- بعد از تکبیر دوم بگوید: اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحمّدٍ وآلِ مُحَمّدٍ.

3- بعد از تکبیر سوم بگوید: اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ.

4- بعد از تکبیر چهارم، اگر میت مرد است بگوید: اللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذا الْمَیِّتِ.

و اگر میت زن است بگوید: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ الْمَیِّتِ.

5- سپس تکبیر پنجم را بگوید که نماز با گفتن آن تمام مى‌شود.

ب ) بهتر است این چنین بگوید:

1- پس از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: اشْهَدُ انْ لا الهَ الّا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَاشْهَدُ انَّ مُحَمّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ أَرْسَلَهُ بِالحَقِّ بشیراً ونذیراً وبینَ یَدَىِ السّاعةِ.

2- بعد از تکبیر دوم بگوید: اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبارِکْ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مَحَمّداً وآلَ مُحَمَّدٍ کَافْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلى ابْراهیمَ وآلِ ابْراهیمَ انَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ وَصَلِّ عَلى جَمیعِ الْانْبیاءِ وَالْمُرْسَلینَ والشُّهداءِ والصِّدّیقینَ وجمیعِ عبادِ اللّهِ الصّالحینَ.

3- بعد از تکبیر سوم بگوید: اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمینَ وَ الْمُسْلِماتِ الأحْیاءِ مِنهُمْ وَالامْواتِ تابِعْ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُمْ بِالْخَیراتِ انّکَ مُجیبُ الدّعَواتِ انَّکَ عَلى کُلِّ شَى‌ءٍ قَدیرٌ.

4- بعد از تکبیر چهارم، اگر میت مرد است، بگوید: اللّهُمَّ انَّ هَذا عَبْدُکَ وَابنُ عَبْدِکَ وَابْنُ امَتِکَ نَزَلَ بِکَ وَانْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِهِ، اللّهُمَّ انّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ الّا‌ خَیْراً وَانْتَ اعْلَمُ بِهِ مِنّا. اللّهُمَّ انْ کانَ مُحْسِناً فَزِدْ فى احْسانِهِ وَانْ کانَ مُسیئاً فَتَجاوَزْ عَنْهُ وَاغْفِرْ لَهُ. اللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فى اعْلى عِلّیّینَ وَاخْلُفْ عَلىْ اهْلِهِ فى الْغابِرینَ وَ ارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرّاحِمین.

و اگر میت زن است، بگوید: اللّهُمَّ انَّ هذِهِ امَتُکَ وَ ابْنَةُ امَتِکَ وابْنةُ عَبْدِکْ نَزَلَتْ بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِهِ. اللّهُمَّ انّا لا نَعْلَمُ مِنْها الّا خَیْراً وَانْتَ اعْلَمُ بِها مِنّا. اللّهُمّ انْ کانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فى احْسانِها وَانْ کانَتْ مُسیئَةً فَتَجاوَزْ عَنْها وَ اغْفِرْ لَها. اللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَکَ فى اعْلى عِلّیّیِنَ وَ اخْلُفْ عَلى اهْلِها فى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْها بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرّاحِمینَ.

5- سپس تکبیر پنجم را بگوید که نماز با گفتن آن تمام مى‌شود.

باید تکبیرها و دعاها طورى پشت سر هم خوانده شود که نماز از صورت خود خارج نشود.

کسى که نماز میت را به جماعت مى‌خواند، باید تکبیرها و دعاهاى آن‌را هم بخواند.

مستحبات نماز میت

نمازگزار با وضو یا غسل یا تیمّم باشد

اگر میت مرد است، امام جماعت یا کسى که فرادا بر میت نماز مى‌خواند، در مقابل وسط قامت جنازه بایستد و اگر میت زن است در مقابل سینۀ او بایستد.

پابرهنه نماز بخواند.

در هر تکبیر دست‌ها را بلند کند.

فاصلۀ او با میت به قدرى کم باشد که اگر باد لباس او را حرکت دهد، به جنازه برخورد کند.

نماز میت را به جماعت بخواند.

امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانى که با او نماز مى‌خوانند، آن‌را آهسته بخوانند.

مأموم در نماز جماعت (حتى اگر یک نفر باشد) عقب امام بایستد.

نمازگزار براى میت و مؤمنین زیاد دعاکند.

قبل از نماز، سه مرتبه بگوید: الصّلاة.

نماز را در جایى بخوانند که مردم براى نماز میت، بیشتر به آن جا مى‌روند.

زن حائض اگر نماز میت را به جماعت مى‌خواند، در صفى تنها بایستد.

خواندن نماز میت در مساجد مکروه است.

خواندن نماز میت در مسجد الحرام مکروه نیست.

۰ نظر

احکام ، آداب و مستحبات تشییع جنازه مومن

تشییع جنازه

عن رسول الله (ص) فی حدیث قال:

«من شَیَّعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة‌ و یمحی عنه مائة الف الف سیّئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یُشیِّعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‍کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره»

«رسول خدا (ص) فرموده‌اند: کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد. تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می‌شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد. و اگر بر میّت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند. که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میّت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند.»

آداب تشییع جنازه بسیار است که از آن جمله است:

کسى که جنازه را حمل مى‌کند، هنگام حمل جنازه بگوید «بسم اللّه و باللّه و صلى اللّه على محمد و آل محمد، اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات».

تشییع‌کننده در حال خشوع و تفکر باشد و چنین تصور کند که خود او را برداشته و مى‌برند و او بازگشت به دنیا را خواهش کرده و اجابت شده است.

در حال تشییع پیاده باشد و سوار شدن در آن حال مکروه است، مگر آنکه معذور باشد.

بهتر است پشت سر جنازه حرکت کند اگر چه می تواند در یکى از دو طرف آن راه برود

خندیدن ، لهو و لعب و تند راه رفتن بطورى که‌ منافى مدارات با میت باشد خصوصا دویدن، در تشییع جنازه مکروه است، و سزاوار است که تشییع‌کنندگان در راه رفتن میانه‌روى نمایند. و به جز چراغ، آتش بردن پشت سر جنازه بلکه برداشتن هرگونه روشنائى در حال تشییع در شب، مکروه است .

۰ نظر

احکام و آداب و مستحبات حنوط

احکام حنوط‌

واجب است پس از غسل، هفت موضع از میت حنوط شود.

دستور حنوط: بر پیشانى، کف دستان، سر زانوها، و سر دو انگشت بزرگ پاهاى او کافور مالیده مى‌شود.

مستحب است بر سر بینى میت نیز کافور مالیده شود.

کافور باید ساییده شود و تازه باشد. اگر عطر کافور در اثر کهنه بودن، از بین رفته باشد، کافى نیست.

در حنوط میت، مراعات ترتیب بین اعضاى سجود لازم نیست، اگر چه مستحب آن است که اول کافور را به پیشانى میت بمالند.

بهتر است که میت، قبل از کفن کردن، حنوط شود، اگرچه حنوط در بین کفن کردن و پس از آن نیز مانعى ندارد.

مستحب است مقدارى تربت حضرت سیّد الشهداء علیه السلام، باکافور مخلوط شود که در این صورت رعایت دو امر ضرورى است:

الف) یکى این که از آن کافور که با تربت سیدالشهدا علیه السلام مخلوط شده است به جاهایى که بى‌احترامى مى‌شود، مالیده نشود مثل نوک انگشتان بزرگ پا و فقط باید کافور خالص به آنجا بمالند.

ب) دیگر این که نباید تربت به قدرى زیاد باشد که وقتى با کافور مخلوط شود، دیگر به آن کافور گفته نشود.

۰ نظر

احکام و آداب و مستحبات کفن / تکفین

احکام و آداب کفن کردن میت

باید میت مسلمان، با سه پارچه به نام‌هاى لنگ، پیراهن و سر تا سرى، کفن شود.

اندازۀ لنگ باید از ناف تا زانو باشد و در این فاصله اطراف بدن به وسیلۀ آن پوشانده شود.

البته بهتر است که از سینه تا روى پا برسد.

پیراهن که اندازۀ آن باید بنابر احتیاط به قدرى باشد که لااقل تا نصف ساق پا را بپوشاند.

طول سر تا سرى باید از طول قد میت بیشتر باشد (یعنى به قدرى باشد که بستن دو سر آن ممکن باشد) و پهناى آن نیز باید به اندازه‌اى باشد که یک طرف آن روى طرف دیگر قرار گیرد.

مقدار واجب و مستحب کفن‌

مقدارى از لنگ که از ناف تا زانو را مى‌پوشاند و مقدارى از پیراهن که از شانه تا نصف ساق را مى‌پوشاند، مقدار واجب کفن است و آنچه از این مقدار بیشتر است ، مقدار مستحب کفن مى‌باشد.

احتیاط واجب آن است که هر یک از سه جزء کفن، به قدرى نازک نباشد که بدن میت از زیر آن نمایان باشد.

مستحبات و آداب کفن‌

مستحب است علاوه بر سه قطعه کفن واجب، با پارچه‌اى که طولش سه ذراع و نیم و پهنایش یک وجب تا یک وجب و نیم باشد، رانهاى میّت را، مرد، یا زن، از بالاى باسنها به پایین بطور محکم پیچاند بنحوى که تا زانو چیزى از آنها دیده نشود، سپس سر پارچه را از زیر پاها بطرف راست آورده و در زیر لاى آخرى که پیچیده شده قرار داد،

و مستحب است، براى خصوص میّت مرد، عمامه‌اى دور سرش پیچیده شود و دو سر آن زیر گلو قرار بگیرد بطورى که سر طرف راست عمامه روى طرف چپ سینه و سر دیگر آن روى طرف راست سینه کشیده شود.

و در خصوص میّت زن، عوض عمامه، بستن مقنعه مستحب است.

و مستحب است با پارچه‌اى، سینه هایش به کمرش بسته شود.

مستحب است کفن سفید باشد

مستحب است بر هر قطعه‌اى از کفن مقدارى کافور پاشیده شود

۰ نظر

احکام و آداب و مستحبات غسل میت

احکام غسل میت‌

واجب است میت را سه غسل بدهند:

با آبى که با سدر مخلوط است.

با آبى که با کافور مخلوط است.

با آب خالص.

سدر و کافور باید به اندازه‌اى زیاد نباشد که آب را مضاف کند (و بگویند که آب نیست) و به اندازه‌اى نیز کم نباشد که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است (یعنى آب خالى از سدر و کافور است).

خصوصیات غسال

کسى که میت را غسل مى‌دهد، باید:

مسلمان باشد.

دوازده امامى باشد.

عاقل باشد.

بنابر احتیاط واجب بالغ باشد.

عالم به مسائل غسل میت باشد.

کسى که میت را غسل مى‌دهد، باید قصد قربت داشته باشد (یعنى غسل را براى انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد).

اگر مرد، زن را و نیز زن، مرد را غسل دهد، آن غسل باطل است.

زن و شوهر مى‌توانند یکدیگر را غسل دهند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و نیز شوهر، زن خود را غسل ندهد.

مرد مى‌تواند، دختر بچه‌اى را که حداکثر سه سال سن دارد، غسل دهد.

زن مى‌تواند، پسر بچه‌اى را که حداکثر سه سال سن دارد، غسل دهد.

اگر میت و کسى که او را غسل مى‌دهد، هر دو مرد، یا هر دو زن و یا با یکدیگر محرم باشند، جایز است غیر از عورت، جاهاى دیگر بدن میت برهنه باشد.

غسل بچۀ مسلمان ، واجب است.

کسى که از کودکى دیوانه بوده و در حال دیوانگى نیز بالغ شده است، چنانچه پدر و مادر و جد و جدّه او یا یکى از آنان مسلمان باشند، غسلش واجب است .

غسل بچۀ سقط شده، اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، واجب است. اگر چهار ماه ندارد، باید آن‌را در پارچه‌اى بپیچند و بدون غسل دفن کنند.

نگاه کردن به عورت میت حرام است.

اگر غسل دهنده به عورت میت نگاه کند معصیت کرده است ولى غسل میت باطل نیست.

اگر جایى از بدن میت نجس باشد، باید قبل از غسل دادن آنجا، آب کشیده شود (یعنى پاک شود).

انجام غسل میت مثل غسل جنابت است.

کسى را که در حال حیض یا جنابت مرده است، لازم نیست غسل حیض یا غسل جنابت بدهند، بلکه همان غسل میت براى او کافى است.

جایز نیست براى غسل دادن میت، مزد گرفته شود.

اخذ اجرت براى کارهاى غیر واجب غسل، حرام نیست.

شستن تخت یا هر چیز مسطحى که میّت را روى آن غسل مى‌دهند‌ بعد از هر غسلى از غسلهاى سه‌گانه، واجب نیست ولى احتیاط آنست که براى میّت بعدى شسته شود. اگر چه بنابر اقوا به تبع میّت پاک مى‌گردد. و همچنین است پارچه‌اى که روى او مى‌گذارند که با تبعیّت، پاک مى‌شود.

بنابر اصح، وضو دادن میّت واجب نیست‌ ولى مستحب مؤکّد بلکه احوط‌است، و سزاوار است که وضو مقدم بر غسل شود

برخی از آداب غسل میت :

قرار دادن او زیر سایه مانند زیر سقف یا چادر و مانند اینها

نرم کردن انگشتان و مفصل‌هاى او به آرامى،

و شستن دستهاى میّت قبل از غسل، تا نصف آرنج،

و کشیدن دست روى شکم او به آرامى در دو غسل اول، مگر آنکه میّت زنی باشد که حامله است

و خشک کردن بدن او بعد از غسل با پارچه‌اى تمیز، و غیر اینها

تذکر

اگر کسى بداند که غسل یا کفن یا نماز یا دفن میت، باطل انجام شده است، باید آن‌را دوباره انجام دهد.

اگر گمان دارد که آن‌را باطل انجام داده‌اند یا شک دارد که درست بوده یا نه، اقدام به آن لازم نیست.

براى غسل، کفن، نماز و دفن میت، باید از ولىّ او اجازه گرفت.

ولىّ زن که در غسل، کفن و دفن او دخالت مى‌کند، شوهر اوست و بعد از او مردهایى که از میت ارث مى‌برند بر زن‌هاى آنان مقدّم هستند و هر کدام که در ارث بردن مقدّم هستند، در این امر نیز مقدّم هستند

۰ نظر

احکام و آداب و مستحبات محتضر / احتضار

احکام محتضر‌

مسلمانى که محتضر است (یعنى در حال جان دادن است)، اعمّ از این که مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا کوچک، باید به پشت خوابانده شود، به طورى که کف پاهاى او به طرف قبله باشد

احتیاط واجب آن است که تا وقتى او را از محل احتضار حرکت نداده‌اند، رو به قبله باشد و پس از حرکت دادن او، این احتیاط واجب نیست.

رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمانى واجب است.

اجازه گرفتن از ولىّ او، در اینجا لازم نیست.

مستحب است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقّه را به کسى که در حال جان دادن است، طورى تلقین کنند که آن‌را بفهمد.

مستحب است چیزهایى را که گفته شد، تا وقت مرگ تکرار کنند.

مستحب است این دعاها را طورى به محتضر تلقین کنند که بفهمد: اللهم اغْفِرْ لِىَ الْکَثیر مِنْ مَعاصیک وَ اقْبَلْ مِنّى الْیَسیر مِنْ طٰاعَتِکَ یا مَنْ یَقْبَلُ الْیَسیر وَ یَعْفُو عَنِ الْکَثیر اقْبَلْ مِنّى الْیَسیر وَاعْفُ عَنّى الْکَثیر انَّکَ انْتَ الْعَفُوُّ الْغَفُورُ اللهم ارْحَمْنىٖ فَانَّکَ رَحیم.

مستحب است کسى را که سخت جان مى‌دهد، اگر ناراحت نمى‌شود به جایى که نماز مى‌خوانده است، ببرند.

مستحب است براى راحت شدن محتضر، بر بالین او سورۀ مبارکۀ یس، و الصّافات، احزاب، آیة الکرسى، آیۀ 54 سورۀ اعراف (یعنى آیۀ إِنَّ ربَّکم اللّه الذى خلق السّماوات ...) و سه آیۀ آخر سورۀ بقره و بلکه هر چه از قرآن ممکن است خوانده شود.

مکروهات

این امور در مورد محتضر مکروه است:

تنها گذاشتن محتضر.

گذاشتن چیز سنگین روى شکم او.

بودن جُنُب و حائض نزد او.

حرف زدن زیاد نزد او.

گریه کردن نزد او.

تنها گذاشتن زن‌ها نزد او.

لحظات بعد از مرگ‌

بعد از مرگ این امور مستحب است:

بستن دهان میت، براى این که باز نماند.

بستن چشم‌ها و چانۀ میت.

دراز کردن دست و پاى او.

پوشاندن روى او (با پارچه‌اى و مانند آن).

روشن کردن چراغ در جایى که مرده است (اگر در شب بمیرد).

خبر دادن فوت او به مؤمنین براى شرکت در تشییع جنازۀ وى.

تعجیل در دفن او ولى اگر یقین به فوت او ندارند، باید صبر کنند تا فوت او ثابت شود و نیز اگر میت حامله باشد و بچه در شکم او زنده باشد، باید به قدرى دفن را عقب بیندازند که پهلوى چپ او را بشکافند و طفل را بیرون آورند و پهلو را بدوزند.